1970-2015 yılları arasında 32 farklı ülkede yürütülmüş olan 239 kapsamlı çalışmanın verileri, yeni bir araştırmacılar konsorsiyumu tarafından bir araya getirilerek incelendi. Bu çalışmalara dahil olan 10 milyondan fazla kişinin verileri değerlendirmeye tabi tutuldu. Çalışma sonucuna göre Vücut Kitle İndeksinin (VKİ) normal değerlerin üzerine çıkması erken ölüm riskini arttırmaktadır.
Harvard Halk Sağlığı Okulu ve Cambridge Üniversitesi araştırmacıları işbirliğinde yürütülen bu yeni çalışmaya göre fazla kilolu ya da obez olanların normal kilolulara kıyasla erken ölüm riskleri daha fazladır ve her bir kilo artışında bu risk artmaktadır. Bu araştırmadaki bulgular yakın zamanlardaki bazı araştırma verileri ile çelişkili bulunmuştur. Yakın geçmişteki araştırmalarda kilolu olanların sağkalım avantajı olduğunu belirlenmiş ve bu duruma “obezite paradoksu” adı verilmişti.
Fazla kiloların, kronik hastalıklar açısından risk arttırıcı etkisi olduğuna ilişkin oldukça kapsamlı bilimsel kanıtlar bulunmaktadır. Fakat son yıllarda yapılan bazı araştırmalar sağlıklı kilonun ne olduğuna ilişkin halk arasında kafa karışıklığına neden oldu. Bu yeni araştırmanın yazarına göre önceki çalışmaların ciddi metodolojik sınırlamaları bulunmaktaydı. Geçmiş çalışmalardaki en yaygın problemi ters nedensellik olarak tanımladı. Düşük vücut ağırlığı aslında bir “neden” olmaktan ziyade altta yatan ya da klinik öncesi bir hastalığın sonucu olarak gelişmektedir. Bir diğer problem ise sigara içenlerin, içmeyenlere kıyasla düşük ağırlıklı olma eğilimleri ve erken ölüm oranlarının bu grupta daha yüksek olmasıdır. Kilo ile ölüm oranları arasındaki ilişkiyi önyargısız bir şekilde değerlendirebilmek için araştırmaya dahil edilen kişilerin hiç sigara kullanmamış ve araştırma başlangıcında kronik bir hastalığın olmadığından emin olunmalıdır ve katılımcılar bu yönde incelenmelidir. Araştırmayı yürütenlerden Dr. Hu, fazla kiloların diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser gibi olası zararlı etkileri hakkında hastaların bilgilendirilmeye devam edilmesi gerektiğini belirtmektedir.
Bu yeni çalışmada 10.6 milyon kişinin verileri incelenmiştir. 1970-2015 yılları arasında 32 farklı ülkede yürütülmüş olan 239 araştırma verisi bir araya getirilerek bulgular ortaya çıkarılmıştır. Araştırma süresince toplam 1.6 milyon kişi yaşamını yitirmiş ve kişiler ortalama 14 yıl takip altında tutulmuşlardır. Araştırma başlangıcında mevcut ve eskiden sigara içenler ile çalışma başlangıcında kronik hastalıkları olanlar ve çalışmanın ilk 5 yılında vefat edenler değerlendirme dışına alınmıştır. Böylece analiz altına alınan kişi sayısı 4 milyon kişiye düşürülmüştür. Kişilerin VKİ değerlerine bakılmıştır. VKİ vücudun kg cinsinden ağırlığının, vücut uzunluğunun metre cinsinden karesine bölünmesi ile elde edilir.
Araştırma süresinde en düşük ölüm oranları VKİ değeri 22.5- <25kg/m2 olanlarda bulunmuştur ki bu aralıktaki kişiler normal kilolu olarak tanımlanır. Kilo arttıkça ölüm oranlarında da artış belirlenmiştir. VKİ değeri ile ölüm riski artışı şöyle tanımlanmıştır;
25-<27.5kg/m2 %7 artış,
27.5-<30kg/m2 %20 artış,
30-<35.0kg/m2 %45 artış,
35.0-<40.0kg/m2 %94 artış,
40.0-<60.0kg/m2 3 basamaklı risk artışı
Vücut kitle indeksi 25 kg/m2 üzerindeki her 5 birimlik artışta erken ölüm riskinin %31 arttığı belirlenmiştir. Ölüm nedenlerine bakıldığında 25 kg/m2 üzerindeki her 5 birimlik artışta kardiyovasküler hastalıklardan ölüm riski %49, solunum sistemi bozukluğundan ölüm riski %38 ve kanserden ölüm riski % 19 olarak belirlenmiştir.
Kaynak: The Global BMI Mortality Collaboration. Body-mass index and all-cause mortality: individual-participant-data meta-analysis of 239 prospective studies in four continents. The Lancet, 2016 DOI:10.1016/S0140-6736(16)30175-1
