B12 vitamini vücudun düzgün bir şekilde çalışmasını sağlayan temel bir besin ögesidir. B12 vitamini eksikliğinde yorgunluk ve ruh hali değişimleri gibi belirtiler ortaya çıkabilir. İnsan vücudu B12 vitaminini üretemediği için beslenme yoluyla alınması gerekmektedir. DNA ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde hayati rol alan B12 vitamini sinir sistemi desteklemek için de gereklidir.
B12 vitamini eksikliğinin belirtileri genellikle kırmızı kan hücrelerinin azalması ile ortaya çıkar. Bu hücrelerin eksikliği ile vücuda yeterli oksijen taşınamaz ve organların sağlıklı bir şekilde çalışması güçleşir.
B12 vitamini eksikliğinin fiziksel ve ruhsal etkileri konusunda daha detaylı bilgileri aşağıdaki yazımızdan okumaya devam edebilirsiniz.
B12 Hakkında Bilmemiz Gerekenler
B12 vitamini eksikliğinin görülme sıklığı toplumdan topluma farklılık göstermekle birlikte genel olarak toplumun %1.5 i ile %15’i kadarını etkileyebilir. Depolanabilen bir vitamin olmadığı için günlük beslenme yoluyla alımı gerekmektedir. Yetişkin bireyler için günlük alım önerisi 2.4 (mcg.) mikrogramdır.
Suda çözünen bir vitamin olan B12; et, tavuk, balık, yumurta ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalarda bulunmaktadır. Hayvansal gıdaların hiçbirini tüketmeyen veganların B12 takviyeleri alması ile eksikliğin oluşmasını önlemek mümkündür.
B12 vitamin eksikliğinde oluşan belirtiler birçok sağlık sorununda da görülebileceği için B12 eksikliğinin fark edilmesi ve tanının konması her zaman kolay olamamaktadır.
B12 Eksikliğinde Neler Olabilir?
Eller ve ayaklarda karıncalanma: Ellerinizde ya da ayaklarınızda iğne batması hissi varsa bu B12 eksikliğine işaret edebilir. Çünkü bu vitaminin sinir sistemi üzerinde büyük bir etkisi bulunmaktadır. B12 eksikliğinde sinir iletim sorunları oluşur ve sinirler hasar görür.
B12 vitamini, sinir sisteminde miyelin adlı maddenin üretimine yardımcı olur. Miyelin, sinirleri koruyan ve duyuları iletmeye yardımcı olan koruyucu bir kılıftır. Yeterince B12 almayan kişilerde bu koruyucu kılıf işlevini yerine getiremez ve özellikle el ve ayaklarda bulunan periferik sinirler zarar görerek karıncalanma belirtileri ortaya çıkar.
Yürüme güçlüğü: B12 eksikliğine bağlı zamanla oluşan periferik sinir hasarı yürümede zorlanmaya neden olabilir. Ayaklar ve bacaklardaki uyuşma hissi desteksiz yürümeyi zorlaştırabilir. Ayrıca kaslarda zayıflama ve reflekslerde azalma görülebilir.
Ciltte solukluk: Soluk ve sarı cilt B12 eksikliğinin bir göstergesi olabilir. Çünkü vücutta yeterince kırmızı kan hücresi üretilemediğinden anemi oluşur ve cildin rengi sararır.
Yorgunluk: B12 vitamini eksikliğine bağlı gelişen anemi kişinin kendini yorgun hissetmesine neden olabilir. Vücutta yeterli oksijen taşınamadığı için de yorgunluk hissi artar.
Kalp atımında artış: Hızlı kalp atışı B12 eksikliği belirtisi olabilir. Çünkü azalmış sayıdaki kırmızı kan hücrelerinin sayısını arttırmak ve daha fazla oksijeni vücutta yaymak için kalp daha hızlı çalışmaya başlar.
Nefes darlığı: B12 anemisi kişinin nefes darlığı yaşamasına neden olabilir. Bu durum kırmızı kan hücrelerinin eksikliği ve hızlı kalp atımı ile de ilişkilidir. Nefes almada sorun yaşıyorsanız kanda B12 düzeylerinize baktırmanız iyi bir fikirdir.
Düşünme güçlüğü: Yapılan bilimsel çalışmalarda B12 eksikliğinin Alzheimer, demans ve Parkinson hastalığı riskinde artışa neden olduğu belirlenmiştir. B12 eksikliği bilişsel bozulmalara, düşünme ve muhakeme güçlüklerine ve hafıza kaybına neden olabilmektedir. Bunun ana nedeni beyne yeterli oksijenin taşınamamasıdır.
Sinirlilik: B12 eksikliği ruh hali değişikliklerine neden olabilir, sinirlilik ya da depresyon yapabilir. Bunun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, B12 vitamini homosistein adlı beyin kimyasalının parçalanmasında görev almaktadır ve beyinde çok fazla homosistein birikmesinin sinirliliğe neden olduğu düşünülmektedir.
Kusma, bulantı ve ishal: B12 eksikliği sindirim sistemin etkileyebilir. Vücutta yetersiz bulunan kırmızı kan hücresi nedeniyle sindirim sistemine yeterince oksijen taşınamaz. Bu durumda ishal, bulantı ve kusma gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
İştah azalması ve kilo verme: B12 eksikliğine bağlı olarak sindirim sisteminde yaşanan problemler kusma ve ishale ve bunun neticesinde de iştahsızlık ile kilo kaybına neden olabilir.