Tükettiğiniz şekerin yerine yapay tatlandırıcılar kullanıyorsanız ya da şekerin yerine bunları kullanmayı düşünüyorsanız bunu bir kez daha düşünmelisiniz. Çünkü yeni bir araştırmaya göre, diyet yiyecek ve içecekler kilo almayı teşvik etmeye, diyabeti tetiklemeye, beynin vücuttaki kalori miktarını yanlış yorumlamasına ve metabolizmayı yavaşlatmaya neden olabilir.
ABD’deki Yale Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışmaya göre gıda ve tatlılık arasında bir uyumsuzluk belirlediğinde, vücut o besinden gelen enerjinin yakımını durduruyor.
Doğada, tatlı tatlar enerji sinyali oluşturmaktadır. Tatlılık arttıkça daha fazla kalori vardır ve beyin bu ikisinin bir araya gelmesi üzerine evrilmiştir. Bu gerçekleşmediğinde, yani enerjinin az ama tatlı tadın fazla olması durumunda beyin bunu algılamakta zorlanarak daha az kalori yakılması gerektiği şeklinde değerlendirmektedir.
Çalışmayı yürüten bilim insanlarına göre bu bulgular, yapay tatlandırıcıların kan şekerini yükseltebileceği ve diyabeti tetikleyebileceği yönündeki daha önceki çalışmalardan elde edilen verileri destekler niteliktedir.
Kalori fazlalığının metabolizmayı ve beyni daha fazla tetiklediği varsayımının yanlış olduğunu değerlendiren araştırmacılar, kalorinin sadece denklemin yarısını oluşturduğunu, denklemin diğer yarısının ise tatlı tat algısı ile ilişkili olduğunu belirtmektedir.
Araştırmacılara göre bedenimiz doğada var olan enerji kaynaklarını verimli bir şekilde kullanmayı öğrenmiştir. Fakat modern gıdalar vücudumuzun daha önce hiç görmediği yapıda enerji kaynaklarıdır.
Besindeki tatlılık ile enerji miktarı eşleşmediğinde daha az enerji metabolize edilir, beyne zayıf ya da yanlış sinyaller gönderilir. Tüm bunlar da metabolik sağlığı etkilemektedir.
Çalışmada, 15 kişiye diyet içecekler ve normal içecekler verilerek beyinleri taranmış ve ne kadar enerji yaktıkları belirlenmiştir.
Tatlılık ve kaloriler arasında uyumsuzluğa neden olan diyet içecek tüketenlerin metabolizmasının tetiklenmediği ve beyinlerindeki ödül mekanizmalarının kalori tüketildiğini kaydetmediği görülmüştür.
Araştırmacılara göre kalori metabolizmasında oluşan bu bozulma kilo alma, diyabet ve kalp hastalıklarının oluşmasına neden olabilir.
Fakat daha önceki uzun dönemli çalışmalarda şeker yerine yapay tatlandırıcılar kullananlarda kısmı bir kilo verme gözlemlenmiştir ve kilo artışı olmamıştır. Dolayısıyla yapay tatlandırıcıların kilo alımını teşvik ettiği sonucu tartışmalıdır.
Öte yandan şekerli içeceklerin, yukarıda sıralanan hastalıkların oluşumuna neden olduğuna ilişkin de daha kuvvetli veriler bulunmaktadır. Bu sebeple yapay tatlandırıcılı içecekleri bırakarak şekerli içeceklere yönelmek daha tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Ayrıca diş çürümelerini önlemede diyet içeceklerin daha iyi olduğu da başka bir gerçektir.
Eğer yapabiliyorsanız, en doğru olan şekerli ya da yapay tatlandırıcılı içecekleri bırakarak su, maden suyu ve ayran gibi sağlıklı sıvı seçimlerine yönelmektir.