Pek çok insanın yaşadığı çeşitli kronik sağlık sorunlarının altında yedikleri ve içtikleri bulunur. Eğer siz de kronik olarak şişkinlik, ishal ve gaz gibi sindirim sistemi sorunları, baş ağrısı, cilt problemleri, obezite, depresyon ya da yorgunluk dahil olmak üzere süregelen bazı sağlık sorunları yaşıyor ve ilaç tedavileriyle sağlığınızı geri kazanamıyorsanız beslenmenizi gözden geçirmelisiniz. Çünkü siz de tıpkı pek çok kişi gibi gıda alerjileri ya da intoleransları / duyarlılıklarından muzdarip olabilirsiniz.
Gıda alerjilerinde, vücudun yiyeceklere verdiği tepki ve fiziksel belirtilerin ortaya çıkması genellikle hemen olur ve nadiren yaşamı tehdit edebilir. Ancak gıda duyarlılıklarında bu fiziksel belirtiler birkaç saat sonra hatta birkaç hafta sonra bile kendini gösterebilir.
İyi haber şu ki, gıda alerjileri ya da duyarlılıkları olan kişiler eliminasyon diyeti uygulayarak yaşadıkları sorunlarda kurtulabilirler.
Eliminasyon Diyeti Nedir?
Eliminasyon diyeti, sağlık sorunlarını tetikleyebilecek gıda alerjileri ya da duyarlılıklarını belirlemek için beslenmenizden belirli yiyeceklerin çıkarılmasını içerir.
Eliminasyon diyeti iki aşamadan oluşur. Eleme aşamasında geçirilen belirli bir sürenin ardından, daha önce beslenmeden çıkarılmış olan yiyeceklerin her seferinde bir tanesi olmak üzere kademeli olarak diyetinize eklendiği yeniden giriş aşamasına geçilir ve böylelikle hangi gıda ya da gıdaların sorun yarattığı ortaya çıkarılır.
Eliminasyon diyetleri genellikle birkaç hafta ile sınırlı olarak ve bir uzman kontrolünde uygulanır. Verilen talimatlara uyduğunuz ve diyetin eliminasyon aşamasında ihtiyaç duyduğunuz beslenmeyi diğer gıdalardan almaya devam ettiğinizden emin olduğunuz sürece son derece güvenlidir.
Eliminasyon Diyetinde Hangi Yiyecekler Kısıtlanır?
En iyi eliminasyon diyetleri en çok gıdanın kısıtlandığı ve teker teker beslenmeye yeniden dahil edilerek test edildiği diyetlerdir. Bu nedenle başlangıçta sert bir kısıtlama en doğrusudur. Diyetisyeninizle yapacağınız ilk görüşmede vereceğiniz beslenme bilgileriniz ve şikayetleriniz eliminasyon diyetinin size özel olarak kişiselleştirilmesini mümkün kılacaktır.
Eliminasyon aşamasında aşağıdaki yiyeceklerin beslenmeden çıkarılması gerekebilir. Ancak bunların birçoğu sizin durumunuz için geçerli olmayabilir.
Sebzeler: patlıcan, biber, domates , patates ve mısır
Meyveler: Turunçgiller ve FODMAP içeren meyveler (elma, armut, kayısı, kapuz, şeftali, erik, incir, kiraz, nektarin, mango))
Gluten: Buğday, arpa, çavdar ve bunlardan yapılmış her türlü yiyecek
Baklagiller: Soya, fasulye, mercimek dahil tüm baklagiller
Süt ürünleri: süt, peynir, yoğurt, krema ve dondurma dahil tüm süt ürünleri
Kuruyemişler: yer fıstığı, ceviz, badem, fındık dahil tüm kuruyemişler ve tohumlar
Yağlar: Tereyağı, margarin ve mayonez
Et ve deniz ürünleri: İşlenmiş tüm etler, sığır eti, tavuk, yumurta, balıklar ve kabuklu deniz ürünleri
Gıda katkı maddeleri: Tatlandırıcılar, yüksek fruktozlu mısır şurubu, şeker alkolleri ve gıda boyaları
Kafein: Kahve, çay, gazlı içecekler, enerji içecekleri
Çeşniler ve diğer gıdalar: Acı soslar, barbekü soslar, ketçap, çikolata
Alkollü içecekler
İşlenmiş gıdaların hepsi
Eliminasyon Diyetinde Hangi Yiyecekler Yenebilir?
Eliminasyon diyetleri çok kısıtlayıcı olabilirler, yine de pek çok gıda rahatlıkla tüketilebilir.
– Patates, patlıcan, biber, domates ve mısır hariç sebzelerin hepsi
– Narenciye ve gerekiyorsa FODMAP meyveler hariç meyveler
– Pirinç ve karabuğday
– Kuzu eti, hindi, av etleri, avlanarak yakalanmış balıklar
– Soğuk sıkım zeytinyağı, avokado, keten tohumu ve Hindistan cevizi yağı
– Çekirdekler (kabak çekirdeği, ay çekirdeği vb)
– Baharatlar ve otlar
-Bitki çaylar ve su
Unutmayın eliminasyon diyeti çok kısa bir süre için yapılan özel bir diyettir. Bu diyette yukarıda listelense de size rahatsızlık vermediğinden kesinlikle emin olduğunuz tüm yiyecekleri tüketebilirsiniz. Gıda alerji ve duyarlılık testleri de bu sürece katkı verebilir ve eliminasyon diyetinizin planlanmasına yardımcı olabilir. Eliminasyon diyetinden en sağlıklı sonuç almak için profesyonel desteğin gerektiğini tekrar hatırlatmak isterim.