Düzenli olarak egzersiz yapmak, dengeli bir şekilde beslenmek, stres seviyelerini düşürmek ve her gece yeterince uyumak insanın enerji düzeyini iyi bir noktada tutabilmesi için yapması gerekenlerdir. Bunlara ek olarak enerji düzeyini yükseltmeye yardımcı olabilecek bazı vitaminler ve takviyeler vardır. Bu yazıda bunlardan bahsedilmektedir.
Koenzim Q 10:
Koenzim Q10 (CoQ10) vücutta özellikle kalp, karaciğer, pankreas ve böbreklerde doğal olarak bulunan bir enzimdir. Enerji düzeyini arttıran ve bağışıklığı güçlendiren bir antioksidandır.
Bir araştırmada düşük CoQ10 düzeyleri ile yorgunluk hissi arasında tutarlı bir bağlantının olduğu ortaya konmuştur.
Beslenme yoluyla CoQ10 almak için yağlı balıklar, organ etleri ve kepekli tahıllar gibi gıdalardan yararlanılmalıdır. Eğer bu gıdalar beslenmede yeterince yer almıyorsa takviye olarak CoQ10 alımı düşünülmelidir.
Kan inceltici ilaçları kullananlar, insülin alanlar ve kanser tedavisi görenler CoQ10 almadan önce doktoruna danışması gerekmektedir.
CoQ10 takviyeleri ishal, döküntü ve uykusuzluk gibi bazı yan etkilere neden olabilmektedir. Önerilen alım miktarı günde 30/90 mg’dır.
D vitamini:
Dünya genelinde her 2 kişiden birinde D vitamini eksikliği görülmektedir. D vitamini eksikliği olan kişilerdeki ortak belirtilerden bir kas yorgunluğudur.
Yaş almış, koyu renkli cilde sahip, güneş ışığından az yararlanan ve fazla kilolu kişiler D vitamini eksikliği açısından daha fazla risk altındadır.
D vitamini eksikliği olan kişilerle yapılan bir çalışmada D vitamini takviyesi sonrasında kişilerin kas verimliliğinde artış olduğu belirlenmiştir. D vitamini eksikliği ile depresyon arasında bir ilişkinin olduğunu gösteren çalışmalar da bulunmaktadır. Yorgunluk ve enerji düşüklüğü D vitamini eksikliğine bağlı olarak gelişen depresyonda yaşanması muhtemel belirtilerdir.
D vitaminini güneşten fazlaca alarak D vitaminine bağlı yan etkiler yaşamak mümkün değildir ancak D vitamini takviyeleri vücuttaki D vitamini düzeylerini olması gerektiğinden daha fazla seviyelere taşıyabilir. Bu durumda kandaki kalsiyum düzeyleri sağlık açısından tehlike oluşturacak şekilde yükselebilir.
B grubu vitaminler:
B grubundaki vitaminler hücre iç enerji oluşturulmasında görev alırlar. Bu gruptaki vitaminlerin eksikliği yorgunluğa neden olmaktadır.
Yaş almış kişiler ile çoğunlukla hayvansal besinlerde bulunan B 12 vitamini açısından yetersiz beslenen vegan ve vejetaryenlerde bu vitaminin eksikliğine bağlı anemi görülebilir ve bu da daha az enerjik hissetmelerine neden olabilir.
B12 eksikliğinizin olduğu kan testleri ile belirlenebilir ve doktora danışarak B 12 takviyesi kullanılabilir.
Kreatin:
Kreatin; et, tavuk ve balıkta bulunan bir aminoasittir. Kreatin takviyesi almak kaslardaki kreatin depolarının ve egzersiz performansının arttırılmasına yardımcı olabilir.
Bir araştırmaya göre kreatin; yüksek yoğunluklu sporlarda performansı arttırmaya, spor kaynaklı sakatlanmaların önlenmesine, sıcaklığa bağlı dehidrasyona ve hastalanma riskine karşı koruyucu etkisi olduğu belirlenmiştir.
Demir:
Demir eksikliği vücutta enerji azalmasına ve yorgunluk hissine neden olabilir. Demir eksikliği açısından daha fazla risk altında olan kişiler şunlardır:
– adet sürecinde olanlar kadınlar
– gebe ve emziren kadınlar
– vejetaryen ve veganlar
– düzenli kan bağışında bulunanlar
– yoğun egzersiz yapan özellikle kadınlar
Bir çalışmada adet gören kadınlardaki yorgunluk düzeyleri incelenmiştir. 12 hafta sonra demir takviyesi alan kadınlar yorgunluklarında %47.7 azalma yaşarken plasebo grubunda bu oran %28.8 olmuştur.
Vücutta demir emilimini arttırmak için demir içeren gıdaların C vitamini içeren gıdalar ile birlikte tüketilmesi önerilir.
