Yediğimiz ve içtiğimiz her şey karaciğerden geçer. Karaciğer, bu yiyecek ve içecekleri yaşam için gerekli olan depolanmış enerjiye ve kimyasallara dönüştürür. Yeni hücrelerin ve enerjinin oluşturulması, vücudun normal işlevlerini sürdürmesi için besin maddelerini kullanılabilir hale getirir.
Beslenme karaciğeri nasıl etkiler?
Kötü beslenme, bazı durumlarda karaciğerde sorunlara yol açabilir.
Çok kalorili beslenildiğinde vücut kilo almaya başlar. Aşırı kilolu olmak, karaciğerde yağ birikimine neden olur ve karaciğer yağlanması adı verilen sağlık sorunu ortaya çıkar. Hepatit C’de fazla kiloya bağlı karaciğer yağlaması, siroz gelişmesi olasılığını arttırır. Fazla kiloları nedeniyle karaciğer yağlanması olan Hepatit C hastalarında interferon ve ribafirin tedavisinin daha az etkili olduğu da bilinmektedir.
Beslenme, karaciğere zarar verebilecek toksin maddeler içerebilir. Bazı toksinler, örneğin zehirli mantarlardakiler çok hızlı hareket ederek birkaç gün içinde karaciğer yetmezliğine ve ölüme neden olabilir. Alkol gibi diğer toksinler de zaman içinde karaciğere zarar verebilir.
Hepatit C hastalarında diyabet görülme sıklığı da fazladır. Ancak, doğru beslenme ile fazla yağlardan kurtulup ve kan şekeri dengede tutularak diyabet riski azaltılabilir.
Her ne kadar sağlıklı bir diyet uygulamak ve vücut ağırlığını sağlıklı bir düzeyde tutmak hepatit C’yi tedavi etmeye yetmese de, karaciğeri Hepatit C’ye karşı korumak için ideal bir yoldur. Normal kilolu olmak ve sağlıklı beslenmek aşırı kilo, diyabet, yüksek kolesterol ve karaciğer yağlanmasının önüne geçmeye ve karaciğerdeki iltihaplanmayı azaltarak halihazırda var olan Hepatit C’nin siroza dönüşmesini yavaşlatmaya yardımcı olur.
Hepatit C beslenmeyi nasıl etkiler?
Hepatiti olan kişilerin genellikle özel bir diyete ihtiyacı yoktur. Yapılması gereken şey sadece sağlıklı beslenmeye çalışmak, kilolu olmaktan ve alkol tüketiminden kaçınmaktır.
Hepatit C hastalarının beslenmesini aşağıdaki koşullar etkileyebilir.
İnterferon tedavisi: Tedavi, yan etkileri nedeniyle beslenmeyi zorlaştırabilir, Kişilerde iştah kaybı, tat almada bozulmalar, mide bulantısı ve kusma görülebilir.
Siroz hastaları: Karaciğer hastalığı ilerlemiş düzeydeyse iştah kaybıyla birlikte enerjinin çok düşmesi ve buna bağlı olarak yemek yemede zorluk yaşanması söz konusudur. Kişiler yetersiz beslenmeye bağlı aşırı zayıfladıkları için hastalıkla mücadele etmeleri de zorlaşır.
Diğer tıbbi durumlar: Hepatit C ile birlikte yüksek tansiyon, diyabet, yüksek kolesterol ve kronik böbrek hastalığı gibi eşlik eden başka sağlık sorun ya da sorunları varsa kişilere özel diyetler uygulanması gerekebilir.
Hepatit C ve beslenme önerileri
Hepatit C’ye özel, standart bir diyet olmadığını belirtmiştik. Kişide eşlik eden başka bir hastalık ya da tedavilere bağlı beslenme problemleri yoksa herkes için yapılan sağlıklı beslenme önerilerine uymaları yeterlidir.
Genel beslenme tavsiyesi
-Öğün düzenine uyun ve tüm gıda gruplarından dengeli beslenin.
-Kalorileri sağlıklı gıdalardan sağlayın.
-Tam tahıllı ürünler tüketin, rafine undan uzak durun
-Sebze ve meyveyi bol tüketin
-Yeterli protein alın
-Yağlı, tuzlu ve şekerli gıdaları sınırlandırın
-Sıvı ve özellikle su tüketiminizi arttırın
-Sağlıklı bir kiloya ulaşın ve bunu koruyun
Dikkat Edin!
-Alkolden uzak durun
-Doktorunuza danışmadan hiçbir takviye ürün kullanmayın
Yağ tercihi
Yağsız bir beslenme sağlıklı değildir çünkü yağlar enerji depolamak, vücut dokularını korumak ve bazı vitaminleri taşımak için gereklidir. Bununla birlikte aşırı yağ tüketimi karaciğerde yağlanmaya ve hastalığın seyrinin kötüleşmesine neden olabilir. Ölçülü miktarlarda yağlı tohumlar, zeytinyağı ve balık tüketilerek sağlıklı yağlardan yararlanılabilir. Diğer hayvansal yağları içeren ürünlerden ise uzak durulmasında fayda vardır.
Tuz tüketimi
Tuz tüketiminin izlenmesi Hepatit C hastalarında önemlidir. Özellikle sirozu olan kişilerde sodyumun sınırlandırılması ve karın bölgesinde sıvı birikiminin önlenmesi gerekmektedir.
Şeker tüketimi
Hepatit C ile kan şekeri düzeyleri arasında bir bağlantı olduğu ve bu nedenle diyabet gelişmesi riskinin daha yüksek olduğu düşünülmektedir. Karaciğer, kan şekeri düzeylerini düzenlemeye yardımcı bir organdır. Besin değeri düşük fakat kalorisi yüksek olan hamur işleri ve diğer şekerli gıdalar kan şekerinde artışa ve kilo almaya neden olur.
Demir
Hepatit C’li bazı insanlar ortalamanın üzerinde demir seviyesine sahiptir. Aşırı demir kan ve organlarda yük oluşturabilir, organlara zarar verebilir. Eğer demir fazlalığı sorununuz varsa demirden zengin kırmızı et, sakatat gibi gıdaların alımının azaltılması gerekmektedir.
