Ketojenik diyet, ilaca direnç gösteren epilepsi gibi bazı hastalıkların yönetiminde kullanılan tedavi amaçlı uygulanan bir beslenme programıdır. Farklı durumlarda kullanılan varyasyonları mevcuttur.
Aşağıda ana hatları ile belirtilen diyetlere ilaveten ketojenik diyet gastronomi tüpüyle uygulanabileceği gibi Dünya’nın farklı yerlerinde birçok uygulama mevcuttur.
Klasik Ketojenik Diyet
Klasik ketojenik diyet bir diyetisyen eşliğinde yaş, ağırlık, fiziksel aktivite ve yeme alışkanlıkları gibi bireysel özellikleri göz önünde bulundurularak hazırlanır.
Ketojenik diyet uygulayan bir çocuğun enerji ihtiyacı diyetin yağdan gelen enerjisinin yüksek olmasından dolayı (yağların doygunluk hissinden dolayı)günlük tüketilen besin miktarı %10-20 daha azdır. Yağın, karbonhidrat ve proteinin toplamına oranı 4’dür. Ancak bu oran genç ve obez çocuklarda daha düşük olabilir.
Klasik ketojenik diyetteki herhangi bir ağır ve yağlı bir krema, protein açısından zengin et gibi bir yiyecek, karbonhidrat içeriği açısından düşük sebzeler ve tereyağı ya da bitkisel yağlardan oluşur.
Belirtmekte fayda vardır ki klasik ketojenik diyet çok küçük porsiyonlarda meyve, sebze, tahıl ve kalsiyum kaynağı içerdiği için dengeli bir beslenme şekli değildir.
Orta Zincirli Yağ Asidi (MCT) İçeren Türü
Orta zincirli yağ asidi içeren normal bir diyet; mevcut olan uzun zincirli yağ asitlerine göre her bir birim enerji için daha fazla keton üretir. Dolayısıyla MCT açısından zengin bir beslenme programı daha düşük yağ ve daha yüksek porsiyonlarda protein ve karbonhidrat içerirken aynı etkiyi yaratır.
Yüksek miktarda MCT kullanımına dikkat edilmelidir. Çünkü yüksek miktarda mide krampları, ishal ve kusma gibi yan etkileri rapor edilmiştir. Ortalama %45’lik MCT oranı tedaviye cevap verme ve yan etkisi açısından iyi bir denge olarak kabul edilir.
Atkin’s Diyeti
Bu tür Atkin’s diyeti üzerine kuruludur ve kökleri 2003 yılında bu diyetin indüksiyon fazının epileptik krizinin çözümüne yardımcı olmasının keşfine dayanır. Bu diyet normal dengeli diyetten daha fazla yağ olarak, indüksiyon fazını uzatma amacıyla modifiye edilmiştir.
Bu klasik diyete göre yağın, karbonhidrat ve proteinin toplamının birebir olması ile ayrılır. Bunu takip eden çocuklar genelde diyetisyenlerden daha az desteğe ihtiyaç duyar ancak çocukların gerekli vitamin ve mineral aldığından emin olmak için diyetisyen desteği şarttır.
Düşük Glisemik İndeksi
Glisemik indeksi düşük bu diyet türü kan şekeri seviyesi üzerine kuruludur. Daha az kısıtlamalı bir diyettir. Bu diyetteki sınırlı karbonhidrat ve arttırılmış yağ tüketimli konsepte; ketojenik diyetin aksiyon metabolizmasında dahil olmasıyla kandaki glikoz seviyesinin kontrolü ile nöbeti azalttığı tahmini yürütülmüştür.
Toplam enerji alımının % 60’ı yağdır, ancak daha yüksek karbonhidrat oranına sahip olabilir. Atkin’s diyeti ve klasik ketojenik diyete göre sadece glisemik indeksi 50’nin altındaki besinleri içermesidir.
