Makaleler

Manganez Nedir ve Faydaları Nelerdir?

Manganez, insan vücudunun çok az miktarda ihtiyaç duyduğu bir mineraldir. Ancak bu az miktardaki manganez insan sağlığı için hayati önem taşır.

Manganez; amino asit ve protein, karbonhidrat, glukoz ve kolesterol metabolizmaları da dahil olmak üzere pek çok vücut fonksiyonuna katkıda bulunur. Beynin, sinir sisteminin ve birçok enzimin normal bir şekilde çalışmasında rol oynar. Ayrıca kemiklerin oluşumunda, kanın pıhtılaşmasında ve iltihaplanmanın azaltılmasında görev alır.

Pankreas, böbrekler, karaciğer ve kemiklerde yaklaşık 20 mg. manganez depolanabilir fakat beslenme ile düzenli olarak alınması bu depolardaki manganezin sürdürülebilir olması için gereklidir.

Manganezin sağlık üzerindeki olası faydaları arasında şunlar bulunmaktadır:

Güçlü bir antioksidandır:

Serbest radikaller zararlı etkileriyle yaşlanmaya, kalp hastalıklarına ve kanserlere davetiye çıkarırken, antioksidanlar vücut hücrelerine zarar verebilen bu serbest radikallerle mücadele ederler.

Manganez, süperoksit dismutaz(SOD) adlı bir antioksidan enzimin oluşmasına yardımcı olur. Bir araştırmada SOD’un en tehlikeli serbest radikallerden biri olan süperoksiti parçalara ayırarak hücrelere zarar veremez hale getirdiği belirlenmiştir.

Bir çalışmada SOD ve genel antioksidan düzeyi düşüklüğünün, kalp hastalığı riskinde, kolesterol ve trigliseritten daha fazla rol oynayabileceği belirlenmiştir. Bir başka çalışmada ise romatoid artritli kişilerde SOD düzeyleri bu durumun olmadığı kişilere kıyasla daha düşük çıkmıştır.

Manganez SOD düzeylerini yükseltmesi özelliği ile antioksidan bir mineral olarak tanımlanmaktadır

İltihabı azaltabilir:

Bir çalışmada SOD’un inflamatuar bozukluklarda terapötik bir ajan olarak faydalı olabileceği ortaya konmuştur. Bulgulara göre manganez osteoartrit ağrılarının azaltılmasına yardımcı olabilir.

Osterartriti olan 93 kişiyle yapılan bir çalışmada 4-6 ay süresinde manganez, glukozamin ve kondroitin takviyesi alan kişilerin %52’sinde semptomlarda iyileşme kaydedilmiştir.

Kemik sağlığını koruyabilir:

Manganez, kalsiyum ve D vitamini gibi diğer besin ögeleriyle birleştirildiğinde güçlü, yoğun kemiklerin desteklenmesine yardımcı olmaktadır.

Bir araştırmada manganezin spinal kemik kaybını azaltmaya katkı sağladığı gösterilmiştir. Fakat pek çok araştırmada da kemik sağlığında manganezin rolü olduğuna ilişkin somut kanıtlar bulunamamıştır. Bu nedenle daha fazla araştırma ile manganezin kemik sağlığı üzerindeki etkisi ortaya konulmalıdır.

Kan şekerini düzenlemeye yardımcı olabilir:

Diyabeti olan kişiler için manganez, kan şekeri düzeylerinin düşürülmesine yardımcı olabilir.

Güney Kore’de 2014 yılında yapılan bir çalışmada diyabetli kişilerin vücutlarında daha düşük düzeyde manganez olduğu belirlenmiştir. Ancak bunun diyabetin nedeni mi sonucu mu olduğuna ilişkin bir veri sağlanamamıştır.

Fareler üzerinde yapılan bir çalışmada ise manganezin pankreasta insülin oluşturulmasına yardımcı olduğu ortaya konmuştur. Vücut insülini kan şekerini düzenlemek için kullandığından bu veri önemlidir.

Manganez yönünden zengin beslenmek ya da manganez takviyesi almak diyabetli bir kişinin daha fazla insülin üretmesine yardımcı olabilir ancak bunun etkilerini doğrulamak için insanlar üzerinde daha fazla çalışmanın yapılması gerekmektedir.

Yaraların iyileşmesinde rol oynayabilir:

Manganez, K vitamini ile birlikte kanın pıhtılaşmasına yardımcı olarak yaraların iyileşmesinde rol oynar. Ayrıca insan deri hücrelerinde kolajen oluşumu ve yaraların iyileşmesi için gerekli bir aminoasit olan prolinin üretilmesi için manganeze ihtiyaç vardır.

Bir araştırmada manganez, çinko ve kalsiyumun kronik yararlara uygulanmasıyla iyileşmede hızlanma görülmüştür.