Pek çok kişi meyve ve sebzelerin kabuklarını soyar ve bu kabukları çöpe atar. Oysaki bu kabuklar besin değeri açısından çok zengindirler ve hatta bazı besin ögelerini meyve ve sebzelerin iç kısımlarından çok daha yoğun olarak barındırırlar. Meyve ve sebzelere rengini veren pigmentler içerirler ki bu pigmentler çok güçlü antioksidanlardır ve vücudu oksidatif strese karşı koruyucu özellik taşırlar.Ayrıca çözünmez lif zengini olan bu kabuklar sizi kabızlıktan korur, kolon kanseri riskinizi azaltır, kötü kolesterol(LDL) düzeylerinin düşürülmesine yardımcı olur. Vitamin ve mineral değerleri açısından da bazı meyve ve sebzelerin iç kısmından daha zengindir kabukları. Aşağıda yer alan örnekleri okuduktan sonra meyve ve sebzelerin kabuklarını çöpe atmadan önce bir kez daha düşüneceğinizi umuyorum.
Portakal
Portakal kabuğu eşdeğer miktardaki iç portakaldan 4 kat fazla lif ve kalsiyum ile 2 kat fazla C vitamini içerir. Portakal kabuğunda bulunan ve vücutta A vitaminine dönüşen beta karoten bağışıklık sistemini ve göz sağlığını korur. Portakal kabuğu kanserlere karşı korunmaya yardımcı olan tangeretin ve nobiletin gibi flavonoidlerden çok zengindir. Portakal kabuklarında bulunan d-limonen adlı madde ise güneşin kanser yapıcı etkisine karşı cilt hücrelerini koruyucu özellik taşır. Benzer özellikler limon ve mandalina gibi diğer narenciyeler için de geçerlidir.
Portakalın kabuğunun acı bir tadı olması sebebiyle doğrudan tüketimi zordur ancak portakal kabuğunu rendeleyerek yemeklerinizde,salatalarınızda, kek ve diğer tatlılarınızda kullanabilirsiniz. Limon kabuklarını da aynı şekilde değerlendirin. Çayınıza kabuklu 1 parça limon ekleyin, limonatalarınızı limon kabuğu rendesi ile daha lezzetli ve besleyici kılın.
Elma
Elmada bulunan ve kanserlerle mücadele eden fitokimyasal maddelerin büyük çoğunluğunu elmanın kabuklarındadır. Elma kabuğu pektin içerir. Pektin, şeker ve kolesterolü düşürür, tokluk hissini kuvvetlendirir.
Elma kabuğunun kendine has bir tadı vardır ve tüketimi kolaydır. Elmanın kabuklarını asla soymayın ve elmayı bütün olarak tüketin.
Salatalık
Salatalık kabukları silika mineralinden çok zengindir. Bu mineral kolajen üretimini teşvik ederek cilde esneklik kazandırır. Ayrıca saç ve tırnakları güçlendirir ve onların daha sağlıklı görünmesini sağlar.
Muz
Muz kabuğu B6 ve B12 vitaminleri ile magnezyum ve potasyum minerallerinden çok zengindir. Ayrıca lif, protein, karotenoidler ve triptofan içerir. Triptofan mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin düzeylerinin arttırılmasını sağlar ve böylece depresyon riskini azaltır.
Bazı ülkelerde muz kabuklarıyla birlikte tüketiliyormuş. Bu beni zorlar derseniz muzun kabuklarını 5-10 dakika haşladıktan sonra meyve sularına, smoothielere ekleyebilirsiniz.
Bu listeyi uzatmak mümkün ama aşağı yukarı meyve ve sebze kabuklarını yememin ne kadar önemli olduğunu anlatabildiğimi düşünüyorum.Burada dikkat etmeniz gereken nokta, meyve ve sebze kabuklarını tüketmeden önce çok ama çok iyi yıkayarak, pestisitleri bertaraf etmeniz.
Dyt. Ayşegül Bahar
Beslenme & Diyet Uzmanı
