Resveratrol bitkisel besinlerde bulunan bir antioksidan bileşiktir. En iyi kaynakları kırımızı üzüm, kırmızı sarap, ve üzüm şırasıdır. Üzümün rengi koyulaştıkça yani siyaha çaldıkça içeriğindeki resveratrol oranı da artmaktadır. Üzün kabuğu ve çekirdeği resveratrol açısından en zengin bölümleridir. Ayrıca yabanmersini, yer fıstığı, kakao, siyah çikolatada az miktar bulunmaktadır.
Bilim çevrelerinin 1990’lı yılların ortalarında keşfettiği resveratrol üzerine yapılan çalışmalarda sağlığa faydalarına ilişkin oldukça geniş bilgiler sağlanmıştır. Fakat bu çalışmaların çoğu hayvanlar üzerinde ve besinleri tüketme yoluyla alınabilenden çok daha yoğun konsantrasyonlarda resveratrol içeren takviyeler ile yapılmıştır.
Resveratrol takviyelerinin potansiyel sağlık etkileri şunlardır:
Kan basıncını düşürmeye yardımcı olur
Yüksek kan basıncı ya da tansiyon, kalp hastalıklar açısından en önemli risk faktörlerinden biridir. Damarlardaki sertleşme kan basıncında artışa neden olur. Resveratrol ise kan damarlarının rahatlamasını sağlayan nitrik oksit üretimini teşvik ederek kan basıncını düşürücü bir etkiye sahiptir.
Kan yağlarını olumlu etkiler
Hayvanlar üzerinde yapılan pek çok çalışma resveratrol takviyelerinin kan yağları üzerinde olumlu etkiye sahip olduğunu göstermiştir.
Fareler üzerinde yapılmış bir çalışmada resveratrol takviyesi verildiğinde toplam kolesterol düzeylerinde azalma ve HDL(iyi kolesterol) düzeylerinde artış belirlenmiştir. Araştırmacılara göre resveratrol kolesterol üretimini teşvik eden bir enzim etkisini azaltmaktadır.
Antioksidan etkisiyle LDL ya da kötü kolesterolün oksidasyonunu da azaltabileceği düşünülmektedir. LDL oksidasyonu damar duvarlarında plak oluşumuna neden olarak kalp sağlığını tehdit edebilmektedir.
Ömrü uzatabilir
Resveratrolün yaşlanmaya bağlı hastalıkları ortadan kaldıran bazı genleri aktive ettiğine dair bilimsel veriler bulunmaktadır. Fakat bu çalışmalar hep hayvanlar üzerinde yapılmıştır ve insanlarda benzer bir etkisi olup olmadığı bilinmemektedir.
Resveratrolün ömrü uzattığına ilişkin yapılan çalışmaları derleyen bir araştırma ömrü %60 a kadar arttığına ilişkin sonuçlar elde etmiştir. Fakat bu sonuçlar insan organizmasına en az benzeyen solucanlar ve balıklar gibi hayvanlarda sağlanmıştır.
Beyni korur
Bazı çalışmalar, kırmızı şarap içmenin yaşlanmaya bağlı bilişsel gerilemeyi yavaşlattığını ileri sürmüştür. Bunun nedeninin resveratrolün antioksidan ve antiinflamatuar etkisinden kaynaklanabileceği düşünülmektedir.
Resveratrol, alzhemier hastalığı ile karakterize olan plakların oluşumuna neden olan beta-amiloid adlı protein parçalarına müdahale eder. Ayrıca beyin hücrelerini hasardan koruyan bir olay zincirine neden olduğu da bir çalışmada belirlenmiştir.
İnsülin duyarlılığını arttırır
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda diyabet için çeşitli yararlar sağladığı görülmüştür. Bu faydalar arasında insülün duyarlılığını arttırma ve diyabete bağlı komplikasyonları azaltma bulunmaktadır.
Araştırmalar vücuttaki şekerin, bir şeker alkolü olan sorbitole dönüşmesine neden olan bir enzimi durdurduğunu göstermektedir. Diyabet hastaları fazla sorbitolün yarattığı oksidatif stres ve buna bağlı hücre hasarından etkilendikleri için bu veri önemlidir.
Resveratrol bir antioksidan olarak diyabetli hastalarda görülen olası komplikasyonlara karşı vücudu koruduğu gibi antiinflamatuar özellikleri sayesinde yine diyabet ve diğer pek çok kronik hastalıktan korunmaya yardımcı olabilir.
Eklem ağrılarına iyi gelir
Artrit, eklem ağrılarına neden olan ve hareketliliği kısıtlayan önemli bir hastalıktır. Resveratrolün takviye olarak alınmasının eklemlerdeki kıkırdak dokunun korunmasına yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Kıkırdaklarda oluşan hasar eklem ağrılarına neden olabilmekte ve bu, artritin başlıca belirtileri arasında yer almaktadır.
Bir çalışmada artritli olan tavşanların dizlerine resveratrol enjekte edilmiş ve bunun sonrasında kıkırdakların daha az zarar gördüğü belirlenmiştir.
Resveratrol takviyelerinin vücutta infalamasyonu azaltarak eklem hasarını önlemeye yardımcı olduğuna ilişkin başkaca hayvan ve laboratuar deneyleri de bulunmaktadır.
Kansere karşı etkilidir
Resveratrol ile kanser ilişkisi genellikle test tüplerinde ya da -yine hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur.
Bu çalışmaların bazılarında resveratrolün mide, kolon, göğüs, deri ve prostat gibi çeşitli kanser hücreleri ile mücadelede etkili olabileceği gösterilmiştir. Bu çalışmalarda kanserli hücrenin gelişimini, çoğalmasını ve yayılımını, gen ekspresyonunu değiştirerek kanserli hücrenin büyümesini önleyebileceğine dair sonuçlar elde edilmiştir. Fakat bu çalışmaların hepsi ya hayvanlar üzerinde ya da test tüplerinde yapıldığından insanlardaki etkisinin belirlenmesi için yeni çalışmalar yapılmalıdır.
Resveratrol takviyesi almalı mıyım?
Besinlerden sağlanan resveratrol miktarı çok sınırlı olduğundan ve yapılan çalışmalarda çok daha yüksek konsantrasyonda resveratrol içeren takviyeler kullanıldığından yukarıda yazılan potansiyel sağlık yararları için resveratrol takviyeleri kullanabilirsiniz.
Resveratrol takviyelerinin sağlıklı kişilerde herhangi bir olumsuz etkisi görülmemiştir. Ne var ki tüketilmesi önerilen miktar konusunda net bir veri de bulunmamaktadır. Bazı ilaçlarla etkileşime girebileceğinden doktorunuza danışmadan resveratrol takviyesi kullanmanız önerilmez.