Mercimek denilince akla genellikle kırmızı, sarı ve yeşil renkli olan türleri gelmektedir. Daha az bilinse de kahverengi mercimeği de duyan, bilene rastlamak mümkün. Ancak bugün sizlere bahsetmek istediğim mercimek türü ülkemizde çok az tanınan ve beluga mercimeği olarak bilinen siyah mercimek…
Beluga mercimeği bizlere yabancı bir türmüş gibi gözükse de aslında ilk olarak 8000 yıl önce Anadolu-Mezopotamya coğrafyasında yetiştirilmeye başlanmış. Bu topraklara özgü bir besin olsa da 1900’lerin başlarından itibaren Amerika’da ticari olarak yetiştirilmeye başlanmış ve günümüzde oradan ithal ettiğimiz bir ürün haline gelmiş. Adını, renk ve görünüş olarak benzediği beluga havyarından alan siyah beluga mercimeği tıpkı diğer mercimek türler gibi tam bir besin deposu.
Beluga mercimeği muhteşem bir kompleks karbonhidrat kaynağıdır. Kompleks karbonhidratlar beslenme sonrasında enerjinin sürdürülebilir olmasını sağlar ve tokluk hissinin daha kalıcı bir şekilde sürdürülmesine yardımcı olur. Düşük kalorisi ve kompleks karbonhidrat içermesi sayesinde kilo kontrolüne anlamlı katkı sağlar. 1 porsiyon beluga mercimeği (50 g.) yaklaşık 150 kaloridir.
8 esansiyel aminoasit ve toplamda yoğun miktarda protein içermesi sebebiyle başta vegan ve vejetaryenler olmak üzere herkes için çok iyi bir protein kaynağıdır. Esansiyel aminoasitlerden sadece metionin içermez. Bu eksiği de tahıllardan, yağlı tohumlar ve çekirdeklerden sağlamak mümkündür.
Tüm mercimek türlerinde olduğu gibi beluga mercimeği tam bir lif deposudur. 1 porsiyon (50 gr) mercimek tükettiğinizde yaklaşık 10 gram lif alırsınız ki bu miktarda lif günlük gereksinimin %30 dan fazlasının karşılanmasını sağlar. Lifli besinler kanser türleri, diyabet ve kalp hastalıkları gibi pek çok kronik hastalığın önlenmesinde etkilidir. Kilo kontrolü açısından da lifli beslenmek önemlidir.
Demir, çinko, magnezyum ve fosfor mineralleri için çok iyi bir besin kaynağıdır. Demir anemi riskinizi azaltır, magnezyum kas ve sinir fonksiyonlarınızın sağlıklı çalışmasına yardımcı olur, çinko vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasında etkilidir ve fosfor kemik ve diş sağlığında önemli görev üstlenir.
Beluga mercimeği tıpkı diğer mercimek türleri gibi en iyi folat kaynaklarından biridir. Hamilelerde bebeğin beyin ve sinir sisteminin gelişimini sağlayarak spina bifida gibi doğumsal kusurların önlenmesini sağlar. Folat dışında diğer B grubu vitaminlerden de oldukça zengin bir besindir.
Beluga mercimeğinin yukarıda anlatığım besinsel özellikleri diğer mercimek türlerinde de bulunan genel özelliklerdir. Onu diğerlerinden farklı kılan özelliği ise siyah rengi ve bu rengi sebebiyle içerdiği antosiyanindir. Antosiyaninler koyu kırmızı, mavi, siyah bitkilerde bulunan ve 300’den fazla türü olan antioksidan özellikteki pigmentlerdir. Renk koyulaştıkça antioksidan gücü de artmaktadır. Araştırmalara göre antosiyaninler kalp hastalıkları, diyabet ve bazı kanser türlerine karşı risk azaltıcı bir etkiye sahiptir. Beluga mercimeği de siyah rengi sebebiyle antioksidan gücü çok yüksek olan antosiyanin içerir.
Beluga mercimeği diğer mercimek türlerine göre biraz pahalı olsa da içerdiği antosiyanin sebebiyle beslenmenizde bulundurmanızda fayda görüyorum. Çorbalarda, salatalarda, mezelerde ve ana yemeklerde rahatlıkla kullanabilirsiniz.
