Çikolatalar, hazırlanırken kullanılan kakao, şeker ve diğer eklenen katkı maddelerin miktarlarına göre farklı tat ve besin değerlerine sahiptirler. Çikolatalar temelde siyah (bitter), beyaz ve sütlü olarak üç grupta toplanırlar ve içlerinde en yoğun kakao bulunduranı ise siyah çikolatadır. Bunların dışında, çikolatalı şekerlemeler de mevcuttur. Ancak fazlasıyla yağ, şeker, parafin ve kimyasallar içerirler ve sağlığımız için pek de olumlu etki yaratmayabilir.
Bir çikolatada kakao ne kadar yoğun olursa faydası da o kadar fazla olur. Neden mi?
Kakaoda bulunan flavonoidler antioksidan özelliğe sahiptirler.Antioksidanlar, serbest radikaller olarak bilinen toksin maddelerden vücudumuzu korur. Hücrelerimizin zarar görmesini engeller ve yaşlanmayı geciktirir.
Kakaoda bulunan özel bir flavonoid sınıfı olan flavanoller vücutta nitrik oksit üretimini hızlandırır. Üretilen nitrik oksit kandaki yağ ve benzeri maddelerin damarlarda deformasyon oluşmasını engeller. Damarlarınızda tıkanma riski azalırsa kalp krizi ve inme riskiniz de doğal olarak azalacaktır.
Bunun dışında kakao içinde bulunan bakır ve magnezyum da kalp sağlığı için önemli minerallerdir ve kan basıncını düzenlemeye yardımcı olurlar. Araştırmalar haftada 2-3 kez tüketilen az miktardaki siyah çikolatanın kan basıncını düşürmede etkili olduğunu göstermektedir.
Siyah çikolata glisemik indeksi düşük olan bir besindir. Glisemik indeksi düşük olan besinler kan şekerinin hızlı yükseltmeyen besinlerdir. Ayrıca araştırmalar, kakaoda bulunan flavonoidlerin insülin duyarlılığını geliştirdiklerine ilişkin anlamlı sonuçlar vermiştir.
Bir başka araştırmaya göre polifenol zengini olan siyah çikolatalanınkötü kolesterolü (LDL)%10 düşürdüğü görülmüştür.
Başka bir çalışmada 8 hafta boyunca 90 tane yaşlı ve hafıza problemleri olan kişiye farklı miktarlarda kakao flavanolleri içeren besinler verilmiş ve kakao flavanolleri en fazla verilen gruptakilerin bilişsel fonksiyonlarında en yüksek seviyede iyileşme tespit edilmiştir.
Bunun yanında tabii en bilinen etki, çikolatanın vücudumuzun endorfin hormonu salgılamasını tetiklediği ve kendimizi daha keyifli hissetmemizi desteklediğini belirtmeden geçemeyeceğim.
Peki hangi siyah çikolatayı almalısınız?
İçeriğinde en az %60 kakao içeren ve güvenilir markaların ürünlerini tüketmelisiniz. %70 ve üzeri olanlar elbette çok daha iyi ama piyasada bu yoğunlukta kakao içeren siyah çikolata bulmak oldukça güç. Ancak köklü ve kaliteli pastanelerin çikolata –pasta reyonlarında bu yoğunlukta kakao içeren çikolata bulmak daha kolay olabilir. Sütlü ve beyaz çikolatalardaki kakao miktarları çok daha az olduğu için yukarıda saydığım faydaları ne yazık ki alamıyoruz.
Kakaodaki flavanollerin çikolata yapım işlemi sırasında etkisi azalmaktadır. Bu nedenle kakaoyu doğal olarak tüketmenin daha faydalı olduğunu da bu noktada belirtmem gerekir.
Ne kadar tüketelim?
Haftada 2-3 kez 30-60 gram kadar tüketmeniz sağlığınız için olumlu sonuçlar doğuracaktır. Ancak bazı kişilerde çikolata tüketimi bağımlılık yapabiliyor. Bu kişiler eğer önerilen miktarlarda tüketemeyeceklerse doymuş yağ ve kalorisi yüksek olan çikolata tüketimini tamamen kesmeleri daha doğru olacaktır. Kafein duyarlılığı olanlarında uzak durması gereken bir besin olduğunu da hatırlatmakta fayda var.
Dyt. Ayşegül Bahar
Beslenme & Diyet Uzmanı